Ιδιες βροχές, όμως λιγότερο νερό, λειψυδρία και ξηρασία. Οσο και να μοιάζει σχήμα οξύμωρο είναι το υδατικό μέλλον της Αττικής, αλλά και της Ελλάδας συνολικά, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Το φαινόμενο των κλιματικών αλλαγών αλλά και η συγκέντρωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στα αστικά κέντρα προκαλούν ραγδαίες βροχοπτώσεις και κατά συνέπεια πλημμύρες. Ο μεγάλος όγκος νερού που πέφτει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα δεν μπορεί να συγκρατηθεί και χάνεται στη θάλασσα.
Πρώτο θύμα της λειψυδρίας η Κύπρος όπου παρατηρείται μείωση των βροχοπτώσεων 13% ενώ από τη δεκαετία του ’70 έως σήμερα παρατηρήθηκε μείωση της ροής των ποταμών της τάξεως του 35-50%.
Σύμφωνα με μετρήσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής την τελευταία εκατονταετία, το ύψος βροχής στην περιοχή της Αττικής παραμένει στα ίδια επίπεδα, κατά μέσον όρο 400 χιλιοστά ετησίως εκτός από το έτος 2002 που το ύψος βροχής έφτασε τα 900 χιλιοστά. «Ωστόσο από το 1980 και μετά έχουμε σημαντική μείωση του αριθμού των ημερών που σημειώνονται βροχοπτώσεις. Αυτό συνεπάγεται αύξηση της ραγδαιότητας των βροχοπτώσεων και κατά συνέπεια πλημμύρες», τόνισε μιλώντας στην «Κ» ο καθηγητής Κλιματολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Παναγιώτης Νάστος. Οπως συμπλήρωσε «το γεγονός αυτό οφείλεται στις κλιματικές αλλαγές αλλά και στο ότι η δομή της πόλης εκπέμπει θερμότητα θερμικής νησίδας που ενισχύει το φαινόμενο των ραγδαίων βροχοπτώσεων».
«Εξατμίζεται» το 50%
Η Ελλάδα σε σχέση με άλλες mεσογειακές χώρες είναι σε καλή κατάσταση όσον αφορά τα υδατικά αποθέματα. Τα προβλήματα αφορούν τη διαχείριση και όχι στη διαθεσιμότητα του νερού σύμφωνα με την κ. Ελευθερία Σαφιολέα, ερευνήτρια στο ΕΜΠ. Στη γεωργία στην Ελλάδα, καταναλώνεται το 82-84% του διαθέσιμου νερού. Ωστόσο, ένα μεγάλο ποσοστό που και το 50% «εξατμίζεται» λόγω κακής διαχείρισης.
Και όσον αφορά το νερό για αστική χρήση κυρίως ύδρευση, υπάρχουν μεγάλα ποσοστά σπατάλης. Υπολογίζεται ότι οι απώλειες του δικτύου από διαρροές φτάνουν το 20%. Ταυτόχρονα η χρήση του νερού για ύδρευση έχει αυξηθεί στην Ελλάδα κατά 45% σε σχέση με το 1980 χωρίς βέβαια ανάλογη αύξηση πληθυσμού. Η μεγαλύτερη αστική ζήτηση παρατηρείται ασφαλώς στην Αττική. Αρκεί να συνειδητοποιήσουμε ότι αρχικά η Αθήνα υδρευόταν από τον Μαραθώνα, όμως οι αυξανόμενες ανάγκες οδηγούν την αναζήτηση πόσιμου νερού όλο και πιο μακριά, στην Υλίκη, μετά στον Μόρνο και τέλος στον Εύηνο. Ταυτόχρονα το 32-40% του καθαρού πόσιμου νερού καταλήγει στην τουαλέτα.
Τα παραπάνω ενδεικτικά του προβλήματος στοιχεία παρουσιάστηκαν σε ημερίδα που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Ελλάδα, από το Δίκτυο Μεσόγειος SOS σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο με την υποστήριξη του ΣΚΑ και της «Καθημερινής» στο πλαίσιο εκστρατείας για το νερό. Στην Ημερίδα έλαβαν μέρος πλήθος επιστημόνων εκπρόσωποι Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και κρατικών φορέων που έχουν σχέση με τη διαχείριση νερού, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε ο επίτροπος Περιβάλλοντος Σταύρος Δήμας. Ο κ. Δήμας παραφράζοντας, το φαινόμενο των κλιματικών αλλαγών έκανε λόγο για «κλιματική κρίση» και ζήτησε τη βοήθεια των ΜΚΟ και των μέσων Μαζικής Ενημέρωσης στην προσπάθεια για την προστασία του περιβάλλοντος.
Το πρόβλημα σε αριθμούς
– Τα 11 από τα τελευταία 12 έτη (1995 – 2006) κατατάσσονται ανάμεσα στα 12 πιο θερμά από το 1850 μέχρι σήμερα.
– Στη Βόρεια Ευρώπη, οι βροχοπτώσεις έχουν αυξηθεί κατά 10% έως 40%, ενώ στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη έχουν μειωθεί κατά 20%
– Την τελευταία εικοσαετία αυξάνονται οι ημέρες που έχουμε πάνω από 20 χιλιοστά βροχής ημερησίως, δηλαδή ραγδαίες βροχές
– Η χρήση του νερού για ύδρευση στην Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά 45% σε σχέση με το 1980
– Η κατανάλωση νερού στην Αττική το 2004 ήταν αυξημένη κατά περίπου 27% σε σχέση με το 1990 και 62% σε σχέση με το 1993
– Το 1993 η αστική κατανάλωση είχε μειωθεί κατά 26,5%, αποτέλεσμα της καμπάνιας ευαισθητοποίησης υπό την απειλή της λειψυδρίας
Έντυπη έκδοση ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
