Η σύνδεσή της με τους μυστηριώδεις Μάγιας και το πέρασμα στην Ευρώπη της… θεϊκής τροφής, που έκανε ακαταμάχητο τον Καζανόβα
Από τον Απόστολο Αντωνάκη
Κατά τη μακρόχρονη παρουσία της στον δυτικό κόσμο υμνήθηκε,
αγαπήθηκε παράφορα, έγινε το απαραίτητο συστατικό ζαχαροπλαστικής και η
top επιλογή των μετρ της ζαχαροπλαστικής! Ομως η σοκολάτα δεν έπαψε να
αποτελεί τον πιο γλυκό πειρασμό μικρών και μεγάλων σε σημείο… εθισμού.
Από
πολλούς λαούς η σοκολάτα συνδέθηκε με την ισχυροποίηση της πίστης, με
την υγεία, τη δύναμη, την επιμήκυνση της ζωής και την ενίσχυση του
σεξουαλικού πάθους. Πολλοί τη συνέδεσαν με «μαγικά φίλτρα» που
επηρεάζουν την ερωτική επιθυμία ή ενδυναμώνουν τη λίμπιντο, ενώ κάποιοι
άλλοι τη συνέδεσαν με ευεργετικές ιδιότητες, οι οποίες -όπως
ισχυρίζονται- βοηθούν σε αρκετές περιπτώσεις τον οργανισμό.
Ας
δούμε από κοντά μερικές από τις επικρατέστερες απόψεις γύρω από την
ιστορία της και τις σύγχρονες επιστημονικές εκδοχές για τις ιδιότητές
της. Το κακαόδεντρο έχει πατρίδα τα τροπικά δάση της Αμερικής. Οι λοβοί
του περιέχουν τους περιζήτητους σπόρους που μπαίνουν σε διαδικασία
επεξεργασίας για να παραχθεί η σκόνη του κακάο. Στη συνέχεια από αυτήν
δημιουργείται η σοκολάτα, αφού πρώτα αναμειχθεί με γάλα, αρώματα και
γλυκαντικές ουσίες. Αρχικά και για πολλά χρόνια χρησιμοποιήθηκε ως
γευστικό ρόφημα, όμως σταδιακά χρησιμοποιήθηκε σε μια τεράστια γκάμα
εξωτικών και προκλητικών γλυκισμάτων, που προσελκύουν στη γευστική
αμαρτία και τους πλέον συντηρητικούς στη διατροφή.
Τα πρώτα
ιστορικά στοιχεία για την κατανάλωση κακάο προέρχονται από τους Μάγιας
(250-900 μ.Χ.). Αυτός ο μυστηριώδης λαός ανακάτευε ψημένους σπόρους
κακάο με διάφορα καρυκεύματα, δίνοντας ένα μείγμα με πικρή και πικάντικη
γεύση, το οποίο θεωρούσαν ελιξίριο της καλής υγείας.
Για τους
αρχαίους λαούς της Αμερικής οι λοβοί του κακαόδεντρου συμβόλιζαν τη ζωή
και τη γονιμότητα, και τους χρησιμοποιούσαν συχνά σε θρησκευτικές
τελετές. Στα ιερά κείμενά τους αναφέρεται ως «τροφή των θεών», επειδή
πίστευαν ότι τα κακαόδεντρα τα χάρισαν στους ανθρώπους οι επισκέπτες
θεοί, οι οποίοι τρέφονταν με σοκολάτα. Στο κεντρικό Μεξικό, οι Αζτέκοι
πίστευαν ότι η σοφία και η δύναμη προέρχονται από την κατανάλωση του
κακάο, επειδή είχε μοναδικά θρεπτικά συστατικά, ευεργετικές ουσίες για
τον εγκέφαλο αλλά και ισχυρές αφροδισιακές ιδιότητες.
Οι
Ευρωπαίοι γεύτηκαν για πρώτη φορά τη σοκολάτα το 1519, όταν ο βασιλιάς
Montezuma προσέφερε ένα πικάντικο ποτό στον Ισπανό εξερευνητή Cortes και
τον στρατό του. Οι Ισπανοί κατακτητές ενθουσιάστηκαν τόσο, ώστε έφεραν
σπόρους κακάο στην Ισπανία, όπου τους επεξεργάστηκαν με νέα μπαχαρικά
και ζάχαρη, δημιουργώντας ένα υγρό γευστικότατο παρασκεύασμα.
Αφέψημα της ελίτ
Η «σοκολατομανία»
έχει μόλις ξεκινήσει να εξαπλώνεται στην Ευρώπη ως γευστικό ρεύμα,
παραμένοντας ακριβό αφέψημα της ελίτ για αρκετούς αιώνες. Η σοκολάτα
απέκτησε την αφροδισιακή φήμη της για πρώτη φορά στη γαλλική βασιλική
αυλή. Εκεί φαίνεται ότι ενέπνευσε πολύ γρήγορα τον έρωτα στην τέχνη και
τη λογοτεχνία. Από αυτή τη σαγηνευτική γλυκιά ουσία έγινε διάσημος και ο
μεγαλύτερος γυναικάς της Ιστορίας, ο Τζιάκομο Καζανόβα, ο οποίος
διατυμπάνιζε ότι οι ερωτικές κατακτήσεις του οφείλονταν στη συχνή
κατανάλωση σοκολάτας, ιδιαίτερα πριν από τις ρομαντικές συναντήσεις του.
Από τότε έως σήμερα η γεύση της σοκολάτας παραμένει συνδεδεμένη με τον
έρωτα, ενώ οι μαγικές ιδιότητές της θεωρούνται μοναδικό αφροδισιακό.
Οι
πρώτοι σοκολατοβιομήχανοι ήταν προφανώς οι πιο ευτυχισμένοι
επιχειρηματίες, αφού κατόρθωσαν να συνδυάσουν τη γευστική απόλαυση των
πολιτών όλων των ηλικιών με μυθικά κέρδη. Η πρώτη μηχανή παρασκευής
σοκολατομάζας δημιουργείται στη Βαρκελόνη το 1789, ανοίγοντας τον δρόμο
για τη μαζική παραγωγή σοκολάτας.
Στη συνέχεια διάφορες -κυρίως
μηχανικές- εφευρέσεις κατέστησαν δυνατή την παραγωγή μιας κρεμώδους και
απαλής γεύσης στερεάς σοκολάτας για ευρεία κατανάλωση, αντικαθιστώντας
το ρόφημα που ήταν η μοναδική γνωστή μορφή, την οποία γεύονταν οι
εύποροι πολίτες των ευρωπαϊκών κοινωνιών.
Η πρώτη πλάκα σοκολάτας παράχθηκε από τη βρετανική σοκολατοβιομηχανία Fry and Sons στις αρχές του 19ου αιώνα.
Το
1875, η πρώτη σοκολάτα γάλακτος εισάγεται στη διεθνή αγορά από τον
Daniel Peter στην Ελβετία και η χώρα συνδέεται άμεσα με τη γλυκύτερη
απόλαυση του κόσμου.
Οι ερωτικές ιδιότητές της
Περί των αφροδισιακών ιδιοτήτων της σοκολάτας έχουν ειπωθεί και
γραφτεί πολλά, τα οποία φαίνεται να συνθέτουν περισσότερο έναν
γοητευτικό μύθο παρά μια ηδονική πραγματικότητα.
Σύμφωνα με τους
επιστήμονες, για τις «ερωτικές» ιδιότητές της ευθύνεται μια χημική ουσία
που ονομάζεται φαινυλαιθυλαμίνη (PEA), γνωστή και σαν «φάρμακο της
αγάπης».
Στη σοκολάτα η ΡΕΑ υπάρχει σε μικρές ποσότητες και επηρεάζει τη σωματική ενέργεια, τη διάθεση και αρκετές νοητικές λειτουργίες.
Ενα
μικρό ποσοστό της ουσίας απελευθερώνεται σε στιγμές συναισθηματικής
ευφορίας, αυξάνοντας την αρτηριακή πίεση και τους καρδιακούς παλμούς.
Οταν έγινε δώρο για τον αγιο Βαλεντίνο
Σύμφωνα με τη Susan L. Fussel, υπεύθυνη Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων
της ένωσης ζαχαροπλαστών των ΗΠΑ, η συνήθεια να ανταλλάσσουν δώρα οι
ερωτευμένοι την ημέρα του αγίου Βαλεντίνου άρχισε τον 17ο αιώνα εξαιτίας
της σοκολάτας.
Το 1868 κατασκευάστηκε το πρώτο κουτί σε σχήμα
καρδιάς γεμάτο με σοκολατάκια -με αυτά φτιαγμένα επίσης στο ίδιο σχήμα-
και ονομάστηκε Valentine’s Day box of chocolates.
Εκτοτε τα
σοκολατάκια παρέμειναν σαν το κατεξοχήν γλυκύτερο δώρο για την ημέρα των
ερωτευμένων, έστω και αν τα δώρα εμπλουτίστηκαν στην πορεία του χρόνου
με ακόμη περισσότερες επιλογές…
