Αυτές είναι οι πιο σπάνιες εικόνες της Παναγίας

0
181

Οι αγιογράφοι έχουν απεικονίσει πολλές μορφές της Παναγίας, αλλά οι συγκεκριμένες είναι αδιαμφισβήτητα μια από τις πιο σπάνιες αγιογραφήσεις της Παναγίας.
Η πιο σπάνια απεικόνιση της Παναγίας είναι μια φορητή εικόνα που παρουσιάζει την Παναγία σε κατάσταση εγκυμοσύνης, όταν δηλαδή κυοφορούσε τον Ιησού. Η Παναγία Εγκυμονούσα είναι ένα από τα πλέον σπάνια εικονογραφικά θέματα, γνωστό στη βυζαντινή τέχνη ήδη από τον 11ο αιώνα, όπου το πρότυπο της Παναγίας Βλαχερνίτισσας απεικόνιζε τον Ιησού σε μετάλλιο στο στήθος της Παναγίας, για να δείξει τον ευρισκόμενο στην κοιλιά της Θείο Λόγο.

Παρά όμως τη μεγάλη σημασία που αποδίδει η Εκκλησία μας στη μητρότητα μέσω των εορτών της (εορτασμός της συλλήψεως της Αγίας Άννης και του Προδρόμου, του γενεθλίου της Θεοτόκου και του Προδρόμου κλπ) και παρά τον θεματικό συσχετισμό της παράστασης με τον Ακάθιστο Ύμνο, είναι ένα πρότυπο με περιορισμένη διάδοση. Συνεπώς, είναι μία από τις σπάνιες αγιογραφήσεις της Παναγίας.

Αντίστοιχης σπανιότητας είναι η Παναγία «Τριχερούσα», η Παναγία «του Χάρου» και άλλες. Αυτή όμως ξεχωρίζει αφού ανήκει στην κατηγορία των αγιογραφικών θεμάτων που υπερτονίζει την μητρότητα, την αναμονή για την έλευση του Μεσία και φυσικά αποτελεί την εικόνα «φυλαχτό» για κάθε γυναίκα που κυοφορεί.

Παναγία Τριχερούσα: Γιατί είναι μοναδική εικόνα!

Η Παναγία Τριχερούσα, τους τελευταίους αιώνες φυλάσσεται στη Μονή Χιλανδαρίου στο Αγιον Ορος. Απεικονίζει την Παναγία στην κλασική απεικόνισή της με τον Ιησού στα χέρια της. Η διαφορά της όμως είναι πως κάτω από δεξί χέρι της, στην αριστερή πλευρά της εικόνας όπως την κοιτά κάποιος, υπάρχει ένα ακόμη χέρι. Το χέρι αυτό είναι και η αιτία που στην εικόνα δόθηκε το προσωνύμιο «Τριχερούσα», η Παναγία δηλαδή με τα τρία χέρια.

Η αρχική εικόνα ανήκε στην οικογένεια του Ιωάννη του Δαμασκηνού, ο οποίος έζησε τον έβδομο αιώνα στη Δαμασκό (εξ ου και το Δαμασκηνός) της Συρίας. Ο Ιωάννης ήταν χριστιανός. Ταυτόχρονα ήταν σύμβουλος του Χαλίφη Ουαλίδ της Συρίας για θέματα που αφορούσαν τον χριστιανικό πληθυσμό.
Λέγεται πως οι θέσεις του κατά των εικονομάχων προκάλεσαν την αντίδραση του παλατιού στην Κωνσταντινούπολη. Εξαιτίας αυτής της στάσης του ήταν να πλεχθεί πλεκτάνη εις βάρος του και στο τέλος να συλληφθεί.

Ο χαλίφης, βέβαιος ότι ο Ιωάννης τον είχε προδώσει διέταξε να του κόψουν το χέρι, όπως κι έγινε. Μπροστά σε αυτήν την εικόνα της Παναγίας, ο Ιωάννης προσευχόταν συνεχώς ζητώντας από τη Θεοτόκο να τον θεραπεύσει. Γονατισμένος μπροστά στο εικόνισμα είχε κοντά του το ακρωτηριασμένο μέλος και προσευχόταν με ένταση.

Το επόμενο πρωί, όταν ξύπνησε το χέρι του είχε θεραπευτεί. Θέλοντας να ευχαριστήσει την Παναγία, έφτιαξε ένα ασημένιο αντίγραφο του κομμένου του χεριού και το εναπέθεσε στην εικόνα. Από τότε έμεινε στην εικόνα και κατ’ επέκταση στην Παναγία το προσωνύμιο «Τριχερούσα».