Η Γαλάζια Σημαία είναι, αναμφισβήτητα, το πλέον αναγνωρίσιμο
οικολογικό σήμα ποιότητας στο κόσμο, τονίζει σε συνέντευξή του στο
Tornos News ο κ.Νίκος Πέτρου, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας
Προστασίας της Φύσης (ΕΕΠΦ), που είναι ο φορέας στην Ελλάδα για τους
διεθνείς θεσμούς των Γαλάζιων Σημαιών και των Green Keys.
Ο κ.Πέτρου, απαντώντας στις ερωτήσεις, ξεκαθαρίζει τις αλήθειες και
τα ψέματα, που κατά καιρούς λέγονται για το πρόγραμμα Γαλάζια Σημαία,
υπογραμμίζοντας ότι η αποδοχή της Γαλάζιας Σημαίας από διεθνείς και
εθνικούς φορείς παγκοσμίως ως πολύτιμο εργαλείο προώθησης του τουρισμού,
από το σύνολο της τουριστικής βιομηχανίας παγκοσμίως και από τους
ταξιδιώτες-καταναλωτές που την έχουν ανάγει σε καθοριστικό κριτήριο
επιλογής προορισμού, επιβεβαιώνει την αξιοπιστία του θεσμού.
Διευκρινίζει επίσης μια συχνή παρανόηση ότι η Γαλάζια Σημαία δεν
είναι πρόγραμμα για τα νερά, αλλά ένα πρόγραμμα προστασίας του
περιβάλλοντος με δύο στόχους: τη συνετή αειφορική διαχείριση του
παράκτιου χώρου, τόσο στη βραβευόμενη ακτή όσο και γύρω από αυτήν, και
τη βελτίωση της περιβαλλοντικής συνείδησης επισκεπτών, προσωπικού και
τοπικής κοινωνίας μέσα από την περιβαλλοντική εκπαίδευση και
ευαισθητοποίηση.
Μια ακτή, ωστόσο, για να είναι υποψήφια για Γαλάζια Σημαία πρέπει να
υποβάλει ιστορικό τουλάχιστον 20 δειγματοληψιών που επιβεβαιώνουν την
Εξαιρετική ποιότητα νερών σε βάθος χρόνου.
Ο κ.Πέτρου επισημαίνει ακόμη ότι η Γαλάζια Σημαία μπορεί να αφαιρεθεί
από μια ακτή εάν εντοπιστούν προβλήματα. Ενδεικτικά αναφέρει ότι το
2014 η ΕΕΠΦ αφαίρεσε 38 σημαίες, κάτι που μας κόστισε το 2015 και το
2016 τη δεύτερη θέση στην παγκόσμια κατάταξη, αφού οι ακτές που χάνουν
τη βράβευση μπορούν να είναι υποψήφιες και πάλι την μεθεπόμενη πλέον
χρονιά.
Διαβάστε αναλυτικά τη συνέντευξη….
Είναι αλήθεια ότι τα κριτήρια του προγράμματος Γαλάζια Σημαία είναι αυθαίρετα, όπως και η επιλογή των φορέων που συμμετέχουν;
– Ιδρυτής και Διεθνής Συντονιστής του Προγράμματος είναι το Ίδρυμα
για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, γνωστότερο ως FEE από τα αρχικά της
αγγλικής του ονομασίας (Foundation for Environmental Education), Είναι
μια διεθνής, μη-κυβερνητική οργάνωση στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι
73 χωρών από όλες τις ηπείρους. Στόχος του είναι η προστασία του
περιβάλλοντος με «εργαλείο» την περιβαλλοντική εκπαίδευση και ενημέρωση
σε διάφορους τομείς, ένας από τους οποίους είναι και ο τουρισμός.
για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, γνωστότερο ως FEE από τα αρχικά της
αγγλικής του ονομασίας (Foundation for Environmental Education), Είναι
μια διεθνής, μη-κυβερνητική οργάνωση στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι
73 χωρών από όλες τις ηπείρους. Στόχος του είναι η προστασία του
περιβάλλοντος με «εργαλείο» την περιβαλλοντική εκπαίδευση και ενημέρωση
σε διάφορους τομείς, ένας από τους οποίους είναι και ο τουρισμός.
Ως ανεξάρτητη οργάνωση το FEE επιλέγει να χρησιμοποιήσει στα
προγράμματά του εκείνα τα κριτήρια που θεωρεί ότι θα συμβάλλουν καλύτερα
στην επίτευξη των στόχων του. Τα κριτήρια της Γαλάζιας Σημαίας έχουν
διαμορφωθεί σε συνεργασία με παγκόσμιους φορείς και με βάση την
επιστημονική γνώση, την εμπειρία και την τεχνογνωσία τους. Οι φορείς
αυτοί είναι το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (United
Nations Environment Program – UNEP), ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού
(UN World Tourism Organization – UNWTO), η Παγκόσμια Ομοσπονδία
Ναυαγοσωστών (International Lifesaving Federation – ILS), η Διεθνής
Ένωση για τη Προστασία της Φύσης (International Union for Conservation
of Nature – IUCN), ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (European
Environment Agency – EEA), το Διεθνές Συμβούλιο Συνδέσμων Θαλάσσιας
Βιομηχανίας (International Council of Marine Industry Associations –
ICOMIA) και η Ευρωπαϊκή Ένωση Ακτών και Θαλασσών (The Coastal and Marine
Union – EUCC).
προγράμματά του εκείνα τα κριτήρια που θεωρεί ότι θα συμβάλλουν καλύτερα
στην επίτευξη των στόχων του. Τα κριτήρια της Γαλάζιας Σημαίας έχουν
διαμορφωθεί σε συνεργασία με παγκόσμιους φορείς και με βάση την
επιστημονική γνώση, την εμπειρία και την τεχνογνωσία τους. Οι φορείς
αυτοί είναι το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (United
Nations Environment Program – UNEP), ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού
(UN World Tourism Organization – UNWTO), η Παγκόσμια Ομοσπονδία
Ναυαγοσωστών (International Lifesaving Federation – ILS), η Διεθνής
Ένωση για τη Προστασία της Φύσης (International Union for Conservation
of Nature – IUCN), ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (European
Environment Agency – EEA), το Διεθνές Συμβούλιο Συνδέσμων Θαλάσσιας
Βιομηχανίας (International Council of Marine Industry Associations –
ICOMIA) και η Ευρωπαϊκή Ένωση Ακτών και Θαλασσών (The Coastal and Marine
Union – EUCC).
Επιπλέον, τα κριτήρια δεν είναι στατικά, αλλά τροποποιούνται
ανάλογα με τις επιστημονικές εξελίξεις, όπως για παράδειγμα αλλαγές
στους κανονισμούς της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (World Health
Organization – WHO), τις παγκόσμιες περιβαλλοντικές πιέσεις, αλλά και
τις ανάγκες και τις ιδιαίτερες συνθήκες των χωρών μελών. Τυχόν αλλαγές
συζητούνται στις ετήσιες συναντήσεις των εθνικών χειριστών, εγκρίνονται
από επιστημονικές επιτροπές ειδικών από τους προαναφερθέντες φορείς και
επικυρώνονται από τη Γενική Συνέλευση του FEE.
ανάλογα με τις επιστημονικές εξελίξεις, όπως για παράδειγμα αλλαγές
στους κανονισμούς της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (World Health
Organization – WHO), τις παγκόσμιες περιβαλλοντικές πιέσεις, αλλά και
τις ανάγκες και τις ιδιαίτερες συνθήκες των χωρών μελών. Τυχόν αλλαγές
συζητούνται στις ετήσιες συναντήσεις των εθνικών χειριστών, εγκρίνονται
από επιστημονικές επιτροπές ειδικών από τους προαναφερθέντες φορείς και
επικυρώνονται από τη Γενική Συνέλευση του FEE.
Η Γαλάζια Σημαία είναι, αναμφισβήτητα, το πλέον αναγνωρίσιμο οικολογικό σήμα ποιότητας στο κόσμο.
Η αποδοχή της από διεθνείς και εθνικούς φορείς παγκοσμίως ως πολύτιμο
εργαλείο προώθησης του τουρισμού, από το σύνολο της τουριστικής
βιομηχανίας παγκοσμίως και από τους ταξιδιώτες-καταναλωτές που την έχουν
ανάγει σε καθοριστικό κριτήριο επιλογής προορισμού, επιβεβαιώνει την
αξιοπιστία του θεσμού.
Η αποδοχή της από διεθνείς και εθνικούς φορείς παγκοσμίως ως πολύτιμο
εργαλείο προώθησης του τουρισμού, από το σύνολο της τουριστικής
βιομηχανίας παγκοσμίως και από τους ταξιδιώτες-καταναλωτές που την έχουν
ανάγει σε καθοριστικό κριτήριο επιλογής προορισμού, επιβεβαιώνει την
αξιοπιστία του θεσμού.
Σε ό,τι αφορά τους εθνικούς χειριστές, ως ανεξάρτητη οργάνωση το
FEE είναι, φυσικά, ελεύθερο να επιλέξει τις οργανώσεις που πιστεύει ότι
θα το εκπροσωπήσουν και θα υλοποιήσουν τα προγράμματά του με τον
καλύτερο τρόπο. Η επιλογή βασίζεται στην συνέπεια, την αξιοπιστία, την
αποτελεσματικότητα και την μακρόχρονη ενασχόληση με την προστασία του
περιβάλλοντος και την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Η Ελληνική Εταιρία
Προστασίας της Φύσης, που γιορτάζει φέτος 65 χρόνια δράσης για την
προστασία του περιβάλλοντος στη χώρα μας, είναι από τα παλαιότερα μέλη
του FEE, υλοποιεί και τα 5 προγράμματά του, συμμετείχε παλαιότερα στο
Διοικητικό του Συμβούλιο και θέτει πάλι υποψηφιότητα το 2016, έχει
δυναμική παρουσία με πολλές πρωτοβουλίες και χαίρει μεγάλης εκτίμησης
μεταξύ των μελών του.
FEE είναι, φυσικά, ελεύθερο να επιλέξει τις οργανώσεις που πιστεύει ότι
θα το εκπροσωπήσουν και θα υλοποιήσουν τα προγράμματά του με τον
καλύτερο τρόπο. Η επιλογή βασίζεται στην συνέπεια, την αξιοπιστία, την
αποτελεσματικότητα και την μακρόχρονη ενασχόληση με την προστασία του
περιβάλλοντος και την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Η Ελληνική Εταιρία
Προστασίας της Φύσης, που γιορτάζει φέτος 65 χρόνια δράσης για την
προστασία του περιβάλλοντος στη χώρα μας, είναι από τα παλαιότερα μέλη
του FEE, υλοποιεί και τα 5 προγράμματά του, συμμετείχε παλαιότερα στο
Διοικητικό του Συμβούλιο και θέτει πάλι υποψηφιότητα το 2016, έχει
δυναμική παρουσία με πολλές πρωτοβουλίες και χαίρει μεγάλης εκτίμησης
μεταξύ των μελών του.
Είναι σε θέση η ΕΕΠΦ να χειριστεί ένα πρόγραμμα για τα νερά αφού δεν μπορεί να κάνει η ίδια δειγματοληψίες;
-Επιτρέψτε μου να διορθώσω μια πολύ συχνή παρανόηση. Η Γαλάζια
Σημαία δεν είναι πρόγραμμα για τα νερά. Είναι κάτι πολύ ευρύτερο, ένα
πρόγραμμα προστασίας του περιβάλλοντος με δύο στόχους: τη συνετή
αειφορική διαχείριση του παράκτιου χώρου, τόσο στη βραβευόμενη ακτή όσο
και γύρω από αυτήν, και τη βελτίωση της περιβαλλοντικής συνείδησης
επισκεπτών, προσωπικού και τοπικής κοινωνίας μέσα από την περιβαλλοντική
εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση.
Σημαία δεν είναι πρόγραμμα για τα νερά. Είναι κάτι πολύ ευρύτερο, ένα
πρόγραμμα προστασίας του περιβάλλοντος με δύο στόχους: τη συνετή
αειφορική διαχείριση του παράκτιου χώρου, τόσο στη βραβευόμενη ακτή όσο
και γύρω από αυτήν, και τη βελτίωση της περιβαλλοντικής συνείδησης
επισκεπτών, προσωπικού και τοπικής κοινωνίας μέσα από την περιβαλλοντική
εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση.
Πρέπει να συμπληρώσω επίσης ότι το πρόγραμμα βραβεύει διεθνώς όχι
μόνο ακτές, αλλά και μαρίνες και από φέτος τουριστικά σκάφη. Οι δύο
αυτές κατηγορίες έχουν δικά τους κριτήρια, διαμορφωμένα σε συνεργασία με
τους αρμόδιους παγκόσμιους φορείς όπως περιέγραψα λίγο πριν.
μόνο ακτές, αλλά και μαρίνες και από φέτος τουριστικά σκάφη. Οι δύο
αυτές κατηγορίες έχουν δικά τους κριτήρια, διαμορφωμένα σε συνεργασία με
τους αρμόδιους παγκόσμιους φορείς όπως περιέγραψα λίγο πριν.
Τα κριτήρια για τα νερά είναι καθοριστικά, γιατί δεν μπορεί να
δοθεί Γαλάζια Σημαία αν δεν υπάρχει «Εξαιρετική» ποιότητα νερών, είναι
όμως μόλις 5 σε σύνολο 33 που αξιολογούνται. Τα υπόλοιπα κριτήρια
αφορούν την καθαριότητα και οργάνωση της ακτής, τις εγκαταστάσεις
υγιεινής, την πληροφόρηση του κοινού για τις παρεχόμενες υπηρεσίες και
για την ποιότητα των νερών, την ασφάλεια επισκεπτών και λουομένων, τις
υπηρεσίες για ΑΜΕΑ, την προστασία της φύσης στο χώρο της ακτής και γύρω
από αυτήν και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση.
δοθεί Γαλάζια Σημαία αν δεν υπάρχει «Εξαιρετική» ποιότητα νερών, είναι
όμως μόλις 5 σε σύνολο 33 που αξιολογούνται. Τα υπόλοιπα κριτήρια
αφορούν την καθαριότητα και οργάνωση της ακτής, τις εγκαταστάσεις
υγιεινής, την πληροφόρηση του κοινού για τις παρεχόμενες υπηρεσίες και
για την ποιότητα των νερών, την ασφάλεια επισκεπτών και λουομένων, τις
υπηρεσίες για ΑΜΕΑ, την προστασία της φύσης στο χώρο της ακτής και γύρω
από αυτήν και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση.
Η ΕΕΠΦ έχει μακρότατη εμπειρία στη διαχείριση του φυσικού
περιβάλλοντος και στην περιβαλλοντική εκπαίδευση και η σταθερά ανοδική
πορεία του προγράμματος, αλλά και η εμπιστοσύνη με την οποία την
περιβάλλει το FEE, αποδεικνύουν την επάρκειά της να χειριστεί τη Γαλάζια
Σημαία.
περιβάλλοντος και στην περιβαλλοντική εκπαίδευση και η σταθερά ανοδική
πορεία του προγράμματος, αλλά και η εμπιστοσύνη με την οποία την
περιβάλλει το FEE, αποδεικνύουν την επάρκειά της να χειριστεί τη Γαλάζια
Σημαία.
Η επάρκεια και η εμπειρία της ΕΕΠΦ αναγνωρίζεται και από θεσμικούς
φορείς του τουρισμού, όπως το ΞΕΕ, ο ΣΕΤΕ, η ΠΟΔΙΞ, κ.ά., με τους
οποίους υπάρχει μακρόχρονη συνεργασία, αλλά και από την τοπική
αυτοδιοίκηση. Η ΕΕΠΦ έχει υπογράψει Πρωτόκολλα Συνεργασίας με τις
Περιφέρειες Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου για την προώθηση κοινών στόχων
στον τομέα του «πράσινου» τουρισμού. Το Υπουργείο Τουρισμού,
αναγνωρίζοντας την καθοριστική συμβολή του προγράμματος Γαλάζια Σημαία
στη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών σε ακτές και
μαρίνες και την ευρύτερη προώθηση του ποιοτικού τουρισμού υπέγραψε
επίσης , το 2013, Πρωτόκολλο Συνεργασίας με την ΕΕΠΦ.
φορείς του τουρισμού, όπως το ΞΕΕ, ο ΣΕΤΕ, η ΠΟΔΙΞ, κ.ά., με τους
οποίους υπάρχει μακρόχρονη συνεργασία, αλλά και από την τοπική
αυτοδιοίκηση. Η ΕΕΠΦ έχει υπογράψει Πρωτόκολλα Συνεργασίας με τις
Περιφέρειες Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου για την προώθηση κοινών στόχων
στον τομέα του «πράσινου» τουρισμού. Το Υπουργείο Τουρισμού,
αναγνωρίζοντας την καθοριστική συμβολή του προγράμματος Γαλάζια Σημαία
στη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών σε ακτές και
μαρίνες και την ευρύτερη προώθηση του ποιοτικού τουρισμού υπέγραψε
επίσης , το 2013, Πρωτόκολλο Συνεργασίας με την ΕΕΠΦ.
Πριν ένα περίπου μήνα, η ΕΕΠΦ κλήθηκε από την Υποεπιτροπή Υδατικών
Πόρων της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής
των Ελλήνων για να ενημερώσει τους συμμετέχοντες βουλευτές σχετικά με
τις διαδικασίες και τις προοπτικές του προγράμματος. Η υποεπιτροπή
θεώρησε ότι η Γαλάζια Σημαία είναι ισχυρό εργαλείο για την προστασία του
παράκτιου φυσικού περιβάλλοντος και για την προώθηση του ελληνικού
τουριστικού προϊόντος. Οι παρευρισκόμενοι βουλευτές εξήραν το έργο της
ΕΕΠΦ και ζήτησαν προτάσεις για την επέκταση και ισχυροποίηση του
θεσμού.
Πόρων της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής
των Ελλήνων για να ενημερώσει τους συμμετέχοντες βουλευτές σχετικά με
τις διαδικασίες και τις προοπτικές του προγράμματος. Η υποεπιτροπή
θεώρησε ότι η Γαλάζια Σημαία είναι ισχυρό εργαλείο για την προστασία του
παράκτιου φυσικού περιβάλλοντος και για την προώθηση του ελληνικού
τουριστικού προϊόντος. Οι παρευρισκόμενοι βουλευτές εξήραν το έργο της
ΕΕΠΦ και ζήτησαν προτάσεις για την επέκταση και ισχυροποίηση του
θεσμού.
Η ποιότητα των νερών
Θα επιμείνουμε στο θέμα της
ποιότητας των νερών και των δειγματοληψιών, αφού υπάρχουν καταγγελίες
ότι χρησιμοποιείτε παράτυπα τα αποτελέσματα του υπουργείου, που επίσης
αμφισβητούνται;
ποιότητας των νερών και των δειγματοληψιών, αφού υπάρχουν καταγγελίες
ότι χρησιμοποιείτε παράτυπα τα αποτελέσματα του υπουργείου, που επίσης
αμφισβητούνται;
-Στις ευρωπαϊκές, και πολλές άλλες, χώρες που συμμετέχουν στο
πρόγραμμα Γαλάζια Σημαία, συνολικά 50 παγκοσμίως, χρησιμοποιούνται για
την αξιολόγηση της ποιότητας των νερών κολύμβησης τα στοιχεία που
παρέχουν οι κεντρικοί φορείς που είναι θεσμικά επιφορτισμένοι με την
παρακολούθησή τους.
πρόγραμμα Γαλάζια Σημαία, συνολικά 50 παγκοσμίως, χρησιμοποιούνται για
την αξιολόγηση της ποιότητας των νερών κολύμβησης τα στοιχεία που
παρέχουν οι κεντρικοί φορείς που είναι θεσμικά επιφορτισμένοι με την
παρακολούθησή τους.
Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτή η παρακολούθηση γίνεται
σύμφωνα με απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2006/7/ΕΚ «σχετικά με τη
διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης» που αντικατέστησε την
Οδηγία 76/160/ΕΟΚ, η οποία καθορίζει τους στόχους, τις παραμέτρους, τις
διαχειριστικές μεθόδους και τις τεχνικές της σχετικής διαδικασίας. Στην
Ελλάδα, η Οδηγία αυτή εναρμονίστηκε στην εθνική νομοθεσία με την ΚΥΑ υπ’
αριθ. Η.Π. 8600/416/E103/23.2.2009 (ΦΕΚ Β΄ 356/2009). Υπεύθυνος φορεάς
είναι η Ειδική Γραμματεία Υδάτων (ΕΓΥ) του ΥΠΕΝ.
σύμφωνα με απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2006/7/ΕΚ «σχετικά με τη
διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης» που αντικατέστησε την
Οδηγία 76/160/ΕΟΚ, η οποία καθορίζει τους στόχους, τις παραμέτρους, τις
διαχειριστικές μεθόδους και τις τεχνικές της σχετικής διαδικασίας. Στην
Ελλάδα, η Οδηγία αυτή εναρμονίστηκε στην εθνική νομοθεσία με την ΚΥΑ υπ’
αριθ. Η.Π. 8600/416/E103/23.2.2009 (ΦΕΚ Β΄ 356/2009). Υπεύθυνος φορεάς
είναι η Ειδική Γραμματεία Υδάτων (ΕΓΥ) του ΥΠΕΝ.
Τις δειγματοληψίες ελέγχου κάνουν εργαστήρια διαπιστευμένα από το
Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ), ανά 30 ημέρες σε όλη τη διάρκεια της
κολυμβητικής περιόδου, με έναρξη τον Μάιο. Η ΕΓΥ συγκεντρώνει τα
αποτελέσματα των δειγματοληψιών, τα καταχωρεί στο «Μητρώο Ταυτοτήτων
Ακτών Κολύμβησης», τα δημοσιεύει στον ιστότοπο
www.bathingwaterprofiles.gr και υποβάλει ετήσια έκθεση στην Ευρωπαϊκή
Επιτροπή, όπως προβλέπει η ως άνω ΚΥΑ (άρθρο 14).
Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ), ανά 30 ημέρες σε όλη τη διάρκεια της
κολυμβητικής περιόδου, με έναρξη τον Μάιο. Η ΕΓΥ συγκεντρώνει τα
αποτελέσματα των δειγματοληψιών, τα καταχωρεί στο «Μητρώο Ταυτοτήτων
Ακτών Κολύμβησης», τα δημοσιεύει στον ιστότοπο
www.bathingwaterprofiles.gr και υποβάλει ετήσια έκθεση στην Ευρωπαϊκή
Επιτροπή, όπως προβλέπει η ως άνω ΚΥΑ (άρθρο 14).
Η ΕΕΠΦ δεν πραγματοποιεί η ίδια δειγματοληψίες ή μετρήσεις για την
ποιότητα των νερών κολύμβησης και δεν χρησιμοποιεί η ίδια τα στοιχεία
για τα νερά. Τα στοιχεία αυτά χρησιμοποιούν οι διαχειριστές των ακτών
για να υποστηρίξουν την υποψηφιότητά τους για βράβευση. Η ΕΕΠΦ τα
αποδέχεται ως πλέον αξιόπιστα και αδιαμφισβήτητα, μια και προέρχονται
από τον θεσμικά υπεύθυνο φορέα της χώρας, την ΕΓΥ, και τα διαβιβάζει
στην Εθνική Επιτροπή Κρίσεων που αξιολογεί τις αιτήσεις και τις
παραπέμπει, με τη σειρά της, στη Διεθνή Επιτροπή Κρίσεων που είναι και η
μόνη αρμόδια να δώσει τις βραβεύσεις.
ποιότητα των νερών κολύμβησης και δεν χρησιμοποιεί η ίδια τα στοιχεία
για τα νερά. Τα στοιχεία αυτά χρησιμοποιούν οι διαχειριστές των ακτών
για να υποστηρίξουν την υποψηφιότητά τους για βράβευση. Η ΕΕΠΦ τα
αποδέχεται ως πλέον αξιόπιστα και αδιαμφισβήτητα, μια και προέρχονται
από τον θεσμικά υπεύθυνο φορέα της χώρας, την ΕΓΥ, και τα διαβιβάζει
στην Εθνική Επιτροπή Κρίσεων που αξιολογεί τις αιτήσεις και τις
παραπέμπει, με τη σειρά της, στη Διεθνή Επιτροπή Κρίσεων που είναι και η
μόνη αρμόδια να δώσει τις βραβεύσεις.
Εδώ οφείλω να σημειώσω επίσης ότι μια νέα υποψήφια ακτή πρέπει να
υποβάλει ιστορικό τουλάχιστον 20 δειγματοληψιών που επιβεβαιώνουν την
Εξαιρετική ποιότητα νερών σε βάθος χρόνου.
υποβάλει ιστορικό τουλάχιστον 20 δειγματοληψιών που επιβεβαιώνουν την
Εξαιρετική ποιότητα νερών σε βάθος χρόνου.
Σε ό,τι αφορά τη χρήση των στοιχείων της ΕΓΥ από τους διαχειριστές
των ακτών, η πρόσβαση του κοινού στην πληροφορία, για κάθε χρήση, είναι
βασικός πυλώνας της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Συγκεκριμένα, η Οδηγία
2006/7/ΕΚ προβλέπει σαφώς και λεπτομερώς τη συμμετοχή (άρθρο 11) και την
ενημέρωση (άρθρο 12) του κοινού. Μάλιστα αναφέρει ρητά ότι τα
κράτη-μέλη πρέπει να μεριμνούν ώστε οι πληροφορίες σχετικά με την
ποιότητα των νερών κολύμβησης «να διαδίδονται ενεργά και να είναι αμέσως
διαθέσιμες κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου ….
χρησιμοποιώντας όλα τα πρόσφορα μέσα και τεχνολογίες για την ενεργό και
άμεση διάδοση των πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένου του Διαδικτύου».
των ακτών, η πρόσβαση του κοινού στην πληροφορία, για κάθε χρήση, είναι
βασικός πυλώνας της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Συγκεκριμένα, η Οδηγία
2006/7/ΕΚ προβλέπει σαφώς και λεπτομερώς τη συμμετοχή (άρθρο 11) και την
ενημέρωση (άρθρο 12) του κοινού. Μάλιστα αναφέρει ρητά ότι τα
κράτη-μέλη πρέπει να μεριμνούν ώστε οι πληροφορίες σχετικά με την
ποιότητα των νερών κολύμβησης «να διαδίδονται ενεργά και να είναι αμέσως
διαθέσιμες κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου ….
χρησιμοποιώντας όλα τα πρόσφορα μέσα και τεχνολογίες για την ενεργό και
άμεση διάδοση των πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένου του Διαδικτύου».
Οι διαχειριστές των ακτών υποχρεούνται από το πρόγραμμα να αναρτούν
άμεσα, κάθε μήνα, τα στοιχεία από τις δειγματοληψίες στον ειδικό πίνακα
ώστε να ενημερώνονται οι χρήστες της ακτής. Η απουσία επίκαιρων
στοιχείων από τον πίνακα μπορεί να οδηγήσει σε αφαίρεση της Γαλάζιας
Σημαίας.
άμεσα, κάθε μήνα, τα στοιχεία από τις δειγματοληψίες στον ειδικό πίνακα
ώστε να ενημερώνονται οι χρήστες της ακτής. Η απουσία επίκαιρων
στοιχείων από τον πίνακα μπορεί να οδηγήσει σε αφαίρεση της Γαλάζιας
Σημαίας.
Σχετικά με την αμφισβήτηση των εθνικών στοιχείων της ΕΓΥ για την
ποιότητα των νερών σε κάποιες παραλίες, το μόνο που μπορούμε να πούμε
είναι ότι όσοι τα αμφισβητούν θα πρέπει αποδεδειγμένα να έχουν την
τεχνική επάρκεια (διαπίστευση από το ΕΣΥΔ) και να ακολουθούν ακριβώς την
ίδια διαδικασία (ίδιο σημείο δειγματοληψίας, ίδιο βάθος,
επαναλαμβανόμενες δειγματοληψίες σε όλη τη διάρκεια της κολυμβητικής
περιόδου, ίδια τεχνική λήψης δειγμάτων, ίδια τεχνική μικροβιολογικής
ανάλυσης, κ.λπ.) ώστε τα αποτελέσματα να είναι συγκρίσιμα.
Αντιλαμβάνεστε πως αν κάποιος κάνει 1-2 δειγματοληψίες σε βραχύ χρονικό
διάστημα, ενδεχομένως μετά από μια εβδομάδα βροχών που έχουν μεταφέρει
τεράστια φορτία ρύπων στη θάλασσα, με ένα μη αποστειρωμένο πλαστικό
μπουκάλι, κ.λπ., μπορεί να βγάλει τελείως διαφορετικά αποτελέσματα, που
όμως δεν είναι συγκρίσιμα με εκείνα της ΕΓΥ, ούτε αξιόπιστα.
ποιότητα των νερών σε κάποιες παραλίες, το μόνο που μπορούμε να πούμε
είναι ότι όσοι τα αμφισβητούν θα πρέπει αποδεδειγμένα να έχουν την
τεχνική επάρκεια (διαπίστευση από το ΕΣΥΔ) και να ακολουθούν ακριβώς την
ίδια διαδικασία (ίδιο σημείο δειγματοληψίας, ίδιο βάθος,
επαναλαμβανόμενες δειγματοληψίες σε όλη τη διάρκεια της κολυμβητικής
περιόδου, ίδια τεχνική λήψης δειγμάτων, ίδια τεχνική μικροβιολογικής
ανάλυσης, κ.λπ.) ώστε τα αποτελέσματα να είναι συγκρίσιμα.
Αντιλαμβάνεστε πως αν κάποιος κάνει 1-2 δειγματοληψίες σε βραχύ χρονικό
διάστημα, ενδεχομένως μετά από μια εβδομάδα βροχών που έχουν μεταφέρει
τεράστια φορτία ρύπων στη θάλασσα, με ένα μη αποστειρωμένο πλαστικό
μπουκάλι, κ.λπ., μπορεί να βγάλει τελείως διαφορετικά αποτελέσματα, που
όμως δεν είναι συγκρίσιμα με εκείνα της ΕΓΥ, ούτε αξιόπιστα.
Πως είναι δυνατόν να βραβεύετε ακτές το 2016 με βάση τα αποτελέσματα του 2015;
-Μα δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Πως θα μπορούσαμε να
βραβεύσουμε στην αρχή της κολυμβητικής περιόδου για την ποιότητα των
νερών που δεν έχει ακόμη ελεγχθεί; Πως θα μπορούσαμε να βραβεύσουμε τη
μελλοντική τήρηση των κριτηρίων από τους διαχειριστές την οποία δεν
γνωρίζουμε;
βραβεύσουμε στην αρχή της κολυμβητικής περιόδου για την ποιότητα των
νερών που δεν έχει ακόμη ελεγχθεί; Πως θα μπορούσαμε να βραβεύσουμε τη
μελλοντική τήρηση των κριτηρίων από τους διαχειριστές την οποία δεν
γνωρίζουμε;
Η βράβευση με τη Γαλάζια Σημαία αφορά πάντα την προηγούμενη χρονιά,
για την οποία έχουμε επιβεβαιωμένα στοιχεία. Παράλληλα όμως, η αίτηση
του διαχειριστή εμπεριέχει τη δέσμευση πλήρους συμμόρφωσης με τα
κριτήρια του προγράμματος και την τρέχουσα χρονιά.
για την οποία έχουμε επιβεβαιωμένα στοιχεία. Παράλληλα όμως, η αίτηση
του διαχειριστή εμπεριέχει τη δέσμευση πλήρους συμμόρφωσης με τα
κριτήρια του προγράμματος και την τρέχουσα χρονιά.
Η συμμόρφωση με τα κριτήρια ελέγχεται κατά τη διάρκεια της
τρέχουσας περιόδου από τους επιθεωρητές της ΕΕΠΦ, αλλά και με
απροειδοποίητους δειγματοληπτικούς ελέγχους από διεθνείς επιθεωρητές του
FEE. Μια άλλη δικλείδα ασφαλείας είναι οι καταγγελίες από χρήστες των
ακτών που εντοπίζουν προβλήματα, είτε στην ΕΕΠΦ είτε και απ’ ευθείας
στον Διεθνή Συντονιστή, το FEE. Σε περίπτωση καταγγελιών γίνονται πάντα
συμπληρωματικοί έλεγχοι.
τρέχουσας περιόδου από τους επιθεωρητές της ΕΕΠΦ, αλλά και με
απροειδοποίητους δειγματοληπτικούς ελέγχους από διεθνείς επιθεωρητές του
FEE. Μια άλλη δικλείδα ασφαλείας είναι οι καταγγελίες από χρήστες των
ακτών που εντοπίζουν προβλήματα, είτε στην ΕΕΠΦ είτε και απ’ ευθείας
στον Διεθνή Συντονιστή, το FEE. Σε περίπτωση καταγγελιών γίνονται πάντα
συμπληρωματικοί έλεγχοι.
Αν εντοπιστούν προβλήματα, η Γαλάζια Σημαία μπορεί να αφαιρεθεί
προσωρινά, μέχρι την αποκατάστασή τους, ή και οριστικά αν δεν βελτιωθεί η
κατάσταση. Για να προλάβω επόμενη ερώτησή σας, κάθε χρόνο αφαιρούνται
σημαίες, γιατί βασικός στόχος της ΕΕΠΦ, όπως και του FEE διεθνώς, είναι,
πάνω από όλα, η διατήρηση της ποιότητας των ακτών και της αξιοπιστίας
του προγράμματος. Το 2014, για παράδειγμα, αφαιρέσαμε 38 σημαίες, κάτι
που μας κόστισε το 2015 και το 2016 τη δεύτερη θέση στην παγκόσμια
κατάταξη, αφού οι ακτές που χάνουν τη βράβευση μπορούν να είναι
υποψήφιες και πάλι την μεθεπόμενη πλέον χρονιά.
προσωρινά, μέχρι την αποκατάστασή τους, ή και οριστικά αν δεν βελτιωθεί η
κατάσταση. Για να προλάβω επόμενη ερώτησή σας, κάθε χρόνο αφαιρούνται
σημαίες, γιατί βασικός στόχος της ΕΕΠΦ, όπως και του FEE διεθνώς, είναι,
πάνω από όλα, η διατήρηση της ποιότητας των ακτών και της αξιοπιστίας
του προγράμματος. Το 2014, για παράδειγμα, αφαιρέσαμε 38 σημαίες, κάτι
που μας κόστισε το 2015 και το 2016 τη δεύτερη θέση στην παγκόσμια
κατάταξη, αφού οι ακτές που χάνουν τη βράβευση μπορούν να είναι
υποψήφιες και πάλι την μεθεπόμενη πλέον χρονιά.
Γιατί αποκλείετε ακτές που δεν έχουν ξαπλώστρες αλλά μπορεί να έχουν καλύτερη ποιότητα νερών;
-Κάθε βραβευμένη ακτή έχει οπωσδήποτε Εξαιρετική ποιότητα νερών,
οπότε άλλες ακτές μπορούν να έχουν την ίδια, όχι όμως καλύτερη
ποιότητα.
οπότε άλλες ακτές μπορούν να έχουν την ίδια, όχι όμως καλύτερη
ποιότητα.
Όπως σας εξήγησα, η Γαλάζια Σημαία είναι πρόγραμμα περιβαλλοντικής
διαχείρισης. Αφορά, συνεπώς, μόνον οργανωμένες ακτές που έχουν
διαχειριστή, ο οποίος θα παρέχει και θα συντηρεί τις υποδομές υγιεινής
και εξυπηρέτησης των επισκεπτών, τις προσβάσεις για ΑμεΑ, τον
ναυαγοσωστικό εξοπλισμό, κ.λπ., και θα υλοποιεί τις δράσεις προστασίας
και ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος και περιβαλλοντικής ενημέρωσης
και ευαισθητοποίησης.
διαχείρισης. Αφορά, συνεπώς, μόνον οργανωμένες ακτές που έχουν
διαχειριστή, ο οποίος θα παρέχει και θα συντηρεί τις υποδομές υγιεινής
και εξυπηρέτησης των επισκεπτών, τις προσβάσεις για ΑμεΑ, τον
ναυαγοσωστικό εξοπλισμό, κ.λπ., και θα υλοποιεί τις δράσεις προστασίας
και ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος και περιβαλλοντικής ενημέρωσης
και ευαισθητοποίησης.
Η συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι εθελοντική και ανοιχτή σε όλους,
χωρίς κανένα αποκλεισμό, με την προϋπόθεση της συμμόρφωσης με όλα τα
κριτήρια.
χωρίς κανένα αποκλεισμό, με την προϋπόθεση της συμμόρφωσης με όλα τα
κριτήρια.
Τι αξιοπιστία μπορεί να έχει το πρόγραμμα όταν η ΕΕΠΦ βραβεύει η ίδια βάσει των κριτηρίων που αυθαίρετα εκείνη θέτει;
-Σχετικά με τα κριτήρια, σας περιέγραψα νωρίτερα τον τρόπο
διαμόρφωσης τους σε συνεργασία με τους πλέον αρμόδιους παγκόσμιους
φορείς. Με την ευκαιρία, να συμπληρώσω ότι τα κριτήρια για τα νερά
ακολουθούν επίσης πιστά τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2006/7/ΕΚ.
Αξίζει να προσθέσω πως, όταν το πρόγραμμα ξεκίνησε το 1987, η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή το στήριξε άμεσα -και το στηρίζει ακόμα- σαν ιδανικό «εργαλείο»
προώθησης της αρχικής Οδηγίας για τα νερά κολύμβησης (76/160/ΕΟΚ) που
τα κράτη-μέλη τότε καθυστερούσαν να εφαρμόσουν.
διαμόρφωσης τους σε συνεργασία με τους πλέον αρμόδιους παγκόσμιους
φορείς. Με την ευκαιρία, να συμπληρώσω ότι τα κριτήρια για τα νερά
ακολουθούν επίσης πιστά τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2006/7/ΕΚ.
Αξίζει να προσθέσω πως, όταν το πρόγραμμα ξεκίνησε το 1987, η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή το στήριξε άμεσα -και το στηρίζει ακόμα- σαν ιδανικό «εργαλείο»
προώθησης της αρχικής Οδηγίας για τα νερά κολύμβησης (76/160/ΕΟΚ) που
τα κράτη-μέλη τότε καθυστερούσαν να εφαρμόσουν.
Σε ότι αφορά τις βραβεύσεις, πρέπει να διορθώσω άλλη μια παρανόηση. Η ΕΕΠΦ δεν βραβεύει η ίδια.
Η ΕΕΠΦ αξιολογεί τις αιτήσεις συμμετοχής των υποψηφίων, ελέγχει την
επάρκεια των δικαιολογητικών, ιδιαίτερα σε ότι αφορά στην ποιότητα των
υδάτων, και υποβάλει εισήγηση προς την Εθνική Επιτροπή Κρίσεων.
επάρκεια των δικαιολογητικών, ιδιαίτερα σε ότι αφορά στην ποιότητα των
υδάτων, και υποβάλει εισήγηση προς την Εθνική Επιτροπή Κρίσεων.
Στην Εθνική Επιτροπή Κρίσεων συμμετέχουν εκπρόσωποι της ΕΓΥ του
ΥΠΕΝ, του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, του
Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, του Υπουργείου Εσωτερικών και
Διοικητικής Ανασυγκρότησης, της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ),
του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, της περιβαλλοντικής ΜΚΟ ΑΡΧΕΛΩΝ και των
Εθελοντών Επιθεωρητών Ακτών και Μαρινών.
ΥΠΕΝ, του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, του
Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, του Υπουργείου Εσωτερικών και
Διοικητικής Ανασυγκρότησης, της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ),
του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, της περιβαλλοντικής ΜΚΟ ΑΡΧΕΛΩΝ και των
Εθελοντών Επιθεωρητών Ακτών και Μαρινών.
Συχνά η Εθνική Επιτροπή Κρίσεων απορρίπτει υποψηφιότητες γιατί δεν
πληρούν τα κριτήρια, ιδιαίτερα εκείνα της ασφάλειας και της ποιότητας
των νερών. Οι τελικές αποφάσεις της αποτελούν εισήγηση προς τη Διεθνή
Επιτροπή Κρίσεων.
πληρούν τα κριτήρια, ιδιαίτερα εκείνα της ασφάλειας και της ποιότητας
των νερών. Οι τελικές αποφάσεις της αποτελούν εισήγηση προς τη Διεθνή
Επιτροπή Κρίσεων.
Η Διεθνής Επιτροπή Κρίσεων είναι εκείνη, και η μόνη, που τελικά
αποφασίζει, βάσει των στοιχείων από τις εθνικές Επιτροπές Κρίσεων, για
τις βραβεύσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Αποτελείται από εκπροσώπους του
Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), του Παγκόσμιου
Οργανισμού Τουρισμού (WTO), της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ναυαγοσωστών
(ILSE), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (EEA), του Διεθνούς
Συμβουλίου Συνδέσμων Θαλάσσιας Βιομηχανίας (ICOMIA), της Ένωσης Ακτών
και Θαλασσών (EUCC) και του Διοικητικού Συμβουλίου του FEE. Συμμετέχει
επίσης ανεξάρτητος επιστήμονας ειδικός στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση.
αποφασίζει, βάσει των στοιχείων από τις εθνικές Επιτροπές Κρίσεων, για
τις βραβεύσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Αποτελείται από εκπροσώπους του
Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), του Παγκόσμιου
Οργανισμού Τουρισμού (WTO), της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ναυαγοσωστών
(ILSE), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (EEA), του Διεθνούς
Συμβουλίου Συνδέσμων Θαλάσσιας Βιομηχανίας (ICOMIA), της Ένωσης Ακτών
και Θαλασσών (EUCC) και του Διοικητικού Συμβουλίου του FEE. Συμμετέχει
επίσης ανεξάρτητος επιστήμονας ειδικός στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση.
Βλέπετε λοιπόν ότι το πρόγραμμα έχει τρία επίπεδα ελέγχου,
με αυξανόμενο κύρος και ανεξαρτησία, που εγγυώνται τη διαφάνεια και την
αμεροληψία στις βραβεύσεις.
με αυξανόμενο κύρος και ανεξαρτησία, που εγγυώνται τη διαφάνεια και την
αμεροληψία στις βραβεύσεις.
